Wanneer mensen overstappen op een ketogeen dieet brengt dit vaak vele voordelen met zich mee. Er zijn echter enkele voordelen die vaak onderbelicht blijven, maar waar wel steeds meer wetenschappelijk bewijs voor is. In dit artikel wil ik laten zien welke voordelen ketose kan hebben voor je brein. Dat wil zeggen; mentale scherpte en verhoogde cognitieve vaardigheden.
Het brein is een complex orgaan en vraagt veel energie. Hoewel het slechts 2-3% van ons lichaamsgewicht beslaat, vraagt het wel 20-23% van de totale energiebehoefte van het lichaam. En terwijl soms nog wel eens wordt beweert dat het brein volledig op glucose functioneert, is het inmiddels moeilijk te ontkennen dat het brein ook op ketonen kan functioneren. Na een aantal weken van vet adaptatie ligt dit ongeveer tussen 50 en 75% van de benodigde energie. Wanneer de hersenen enkel glucose zouden gebruiken dan zouden we maar enkele dagen zonder eten kunnen. Zonder de ketonen die worden onttrokken uit de vetten in de lever zouden we al snel niet meer kunnen functioneren. Met deze alternatieve brandstof kunnen de hersenen op een soort van glucose spaarstand gaan. Omdat ketonen via een andere metabolische route worden verbrand dan glucose hebben ze ook andere effecten die hieronder zo eenvoudig als mogelijk zullen worden uitgelegd.
- Ketonen zijn een efficiëntere vorm van energie dan suiker. Ketonen en met name beta-hydroxybutyraat zijn efficiënter per eenheid zuurstof. Met name wanneer de hersencel ouder wordt, verliest het de efficiëntie om glucose als brandstof te gebruiken, hierover later meer.
- Ketonen verhogen de efficiëntie van mitochondriën. Mitochondriën zijn de motors waar het lichaam op draait en leveren de energie voor de lichaamscellen. Naast verhoogde efficiëntie kan ketose ervoor zorgen dat er meer mitochondriën worden aangemaakt en er meer energie in de vorm van ATP vrijkomt voor je hersencellen, dit is ook bekend als mitochondriële biogenese. Dat ketonen meer Adenosine Tri Phospate (ATP – de energiedrager van het lichaam) leveren ten opzichte van pyruvaat, de energievorm van glucose bij ratten vindt je hier.
- Ketonen zijn een neuro-beschermende antioxidant. In verschillende studies met dieren is aangetoond dat ketonen werken als een antioxidant, die hersencellen beschermt tegen schadelijke reactieve zuurstofdeeltjes. Daarnaast verhogen ketonen de GABA seinactiviteit. GABA is de tegenhanger van glutamaat, beiden hebben we nodig voor cognitief functioneren. Glutamaat zorgt voor de prikkels en GABA voor ontspanning. Hoewel glutamaat erg belangrijk is voor neurale communicatie, het geheugen en leervermogen, kan te veel ook leiden tot neuroschade. Ketose kan helpen hierin balans aan te brengen.
- Ketonen triggeren de expressie van neurotrofine. Neurotrofine (BDNF) is een eiwit dat werkt op specifieke neuronen in het zenuwstelsel. Het helpt bij het voortbestaan van bestaande neuronen terwijl het de groei en verbinding tussen nieuwe neuronen ondersteunt. Ketonen triggeren de expressie van BDNF wat leidt tot verbetering van het functioneren van de hippocampus, cortex and de basale ganglia. Deze gebieden zijn onmisbaar bij leren, onthouden en kritisch denken.
Tot slot duiken er steeds meer signalen op dat ketose steun kan bieden bij neuro-gerelateerde problemen. Zo wordt gesuggereerd dat een groot percentage van de Alzheimer gevallen ontstaat door een te veel aan insuline. Het lijkt steeds meer overeenkomsten te vertonen met diabetes en insuline resistentie dat het ook wel diabetes type 3 genoemd wordt. Ook bij epilepsie en parkinson is de glucose opname verlaagd nog voordat de cognitieve aftakeling zichtbaar is. In al deze gevallen kan een ketogeen dieet soelaas bieden. Een zeer laag koolhydraat dieet kan ook leiden tot een verbeterd geheugen bij ouderen met lichte cognitieve klachten, maar ook bij ouderen zonder cognitieve klachten.
Dus of je nu je hersenen een boost wil geven of neuro-gerelateerde problemen wilt voorkomen, het ketogeen dieet is één van de beste manieren om dat voor elkaar te krijgen. Met het ketogeen dieet geef je je lichaam en brein een efficiëntere energiebron die inflammatie en neuronale schade verlaagd en hersencelgroei- en functie stimuleert!